Geachte leden van de raad,
Hierbij bieden we u de programmabegroting 2025 aan. De voorstellen uit de kadernota 2025-2028 zijn opgenomen in deze begroting. Daarnaast is nog een aantal voorstellen toegevoegd en is de uitkomst van de meicirculaire verwerkt. In deze aanbiedingsbrief vindt u een korte toelichting op deze onderdelen.
Wat gaan we doen in 2025
In de kadernota die u 12 juli 2024 hebt vastgesteld, hebben we samen 4 jaar vooruit gekeken. De daarin opgenomen voorstellen die financiële gevolgen hebben voor 2025 zijn verwerkt in deze begroting. De voorstellen gaan over allerlei beleidsterreinen. Van scholenbouw tot cultuureducatie, van klimaatadaptieve maatregelen tot groot onderhoud van een fietstunnel. Daarnaast is onder andere budget opgenomen om de mobiliteitsvisie (deels) uit te kunnen voeren. Dit punt was nog niet meegenomen in de kadernota. Het is de wens van de raad om hier voortvarend mee aan de slag te gaan. Daar hebben we invulling aan gegeven door structureel en incidenteel budget te reserveren en hier een reserve voor te creëren. Met deze middelen kunnen we een begin maken met de uitvoering van de mobiliteitsvisie.
We zijn trots dat wij een sluitende (meerjaren)begroting kunnen presenteren
Voor de zomer hebben we u in een brandbrief geïnformeerd over de ontwikkelingen in het sociaal domein. Deze brief heeft een schrikeffect veroorzaakt. Wij voelden daar enig ongemak bij maar wilden u snel informeren over de ontwikkelingen. Ondanks het geconstateerde tekort kunnen we u melden dat we een structureel sluitende (meerjaren)begroting hebben, met nog een kleine structurele plus. We hebben hiervoor het budget voor wegenonderhoud verlaagd (hierdoor vindt niet minder onderhoud plaats maar wordt meer incidentele dekking toegepast) en we hebben personeelsbudgetten verlaagd. Hier wordt in voorkomende gevallen ook incidenteel gedekt. Verder zorgen de rentelasten voor een positief effect. Daarnaast is de OZB aangepast met 3%. Door het Haagse beleid inzake maximering van de OZB geven we mogelijke financiële ruimte voor de toekomst weg. als we nu niets doen.
Daarmee is het structurele perspectief meerjarig sluitend voor dit moment. Dat is mede te danken aan het vroegtijdig anticiperen op financieel mindere tijden, zoals we dit in het voorjaar gedaan hebben. En we komen nu in tegenstelling tot een aantal andere gemeenten niet aan voorzieningen voor onze inwoners.
Financieel perspectief
De financiële ontwikkelingen zijn landelijk gezien niet rooskleurig te noemen. Het landelijke overheidstekort neemt toe. Het nieuwe kabinet heeft nog niet laten blijken maatregelen te willen nemen om de structurele financiële positie van gemeenten te verbeteren. Ook in het recente (19 augustus 2024) overhedenoverleg tussen kabinet en onder andere de VNG bleek dit niet. De eerste analyse van de septembercirculaire op landelijk niveau laat wel een kleine incidentele plus zien voor gemeenten voor 2024.
In de raadsbrief van 9 juli 2024 is aangekondigd dat nader onderzoek zal worden gedaan naar het tekort van 1,1 miljoen in het sociaal domein. Dit onderzoek is uitgevoerd en gebleken is dat de langjarige gemiddelden aanleiding geven om het hele bedrag als structureel te beschouwen. Wij zullen u daarover nog nader informeren. Wij hebben maatregelen genomen om in het vervolg eerder te kunnen anticiperen op dit soort situaties.
Maatregelen voor de toekomst
Het past bij onze organisatie om te anticiperen op mogelijk minder gunstige financiële omstandigheden en dat hebben we ook deze keer gedaan. We zijn inmiddels aan de slag gegaan om scenario’s uit te werken om meer budgettaire ruimte te creëren, mocht dit nodig zijn. Dat kan door uitgaven te verminderen maar ook door inkomsten te verhogen. We gaan ervan uit dat we deze gegevens voor de volgende kadernota beschikbaar hebben. Samen met u kunnen we dan de afweging maken of het nodig is hiervan gebruik te maken.
Tenslotte
We mogen ons gelukkig prijzen dat we ondanks de financieel mindere omstandigheden toch nog in staat zijn voortvarend te werken aan het verbeteren van de kwaliteit van het leefmilieu in Rijssen-Holten, op allerlei terreinen. We zetten ons in om dit voort te zetten, samen met u en met onze inwoners.
Het college van burgemeester en wethouders