De paragraaf betreffende het onderhoud van kapitaalgoederen bevat ten minste de volgende kapitaalgoederen:
a. wegen;
b. riolering;
c. water;
d. groen;
e. gebouwen.
Van de kapitaalgoederen wordt aangegeven:
a. het beleidskader;
b. de uit het beleidskader voortvloeiende financiële consequenties;
c. de vertaling van de financiële consequenties in de begroting.
De paragraaf onderhoud kapitaalgoederen geeft inzicht in het onderhoud van de gemeentelijke voorzieningen waarvoor investeringen worden gedaan die daarna regelmatig onderhoud vergen. Tot de gemeentelijke kapitaalgoederen worden gerekend wegen, verkeersmaatregelen, watergangen, civiele kunstwerken, rioleringen, openbare verlichting, openbaar groen, straatmeubilair, speelterreinen, begraafplaatsen en gemeentelijke gebouwen. De onderhoudslasten bestaan uit personeelskosten, materiaalkosten, kosten van derden en kapitaallasten.
In het coalitieakkoord 2018-2022 staat dat de ondergrens van de kwaliteit van de openbare ruimte ‘sober en veilig’ is. Voor de vervanging van bestaande voorzieningen wordt een meerjarig vervangingsoverzicht gevraagd voor zover dat al niet beschikbaar is. Een belangrijk deel ligt al opgesloten in een aantal beheerplannen. Daar waar dat nog niet in beeld is, wordt hier aan gewerkt. Om dat mogelijk te maken worden in deze begroting, via nieuw beleid, middelen geraamd. In de loop van 2022 zal een heroverweging van het vastgestelde kwaliteitsniveau worden aangeboden aan de gemeenteraad.
De volgende beheerplannen zijn vastgesteld of in voorbereiding.
| Beheerplan | Vastgesteld | Door | Looptijd t/m | Financiële vertaling in begroting | Jaren doorgerekend | Achterstallig onderhoud |
| Beleidsstrategie Beheer Openbare Ruimte (wegen en groen) | Oktober 2010 | College | heroverweging in 2022 | Ja | Nee | |
| Bermen en sloten | November 2017 | College | 2027 | Ja | 10 | Nee |
| Riolering | Mei 2019 | Raad | 2023 | Ja | 75 | Nee |
| Gebouwen | Mei 2016 | College | upgrade beleidsplan bouwkunde in 2022 | Ja | 30 | Nee |
| Bomen | April 2018 | Raad | 2022 | Nee | 3 | Ja |
| Sportvelden | Juni 2019 | College | 2023 | Nee | 4 | Ja |
| Spelen en bewegen (beleid) | December 2020 | Raad | 2024 | Nee | 3 | Ja |
| Civiel technische kunstwerken | Niet vastgesteld | 2024 | Ja | 40 | Nee |
| Product | Wegen binnen en buiten de bebouwde kom. |
| Omvang | 309 hectare verharding, de verhouding tussen elementenverharding en asfaltverharding is circa 50/50. |
| Beleid | CROW-norm B, sober en veilig. Met deze norm wordt achterstallig onderhoud voorkomen, is het risico op schadeclaims beperkt en is er geen sprake van kapitaalvernietiging. |
| Uitvoering | De gemeente laat jaarlijks een aantal wegen asfalteren en herstraten op basis van haar meerjarenplanning (cyclisch), een tweejaarlijkse inspectie (actuele technische kwaliteit), jaarlijkse schouw (visueel op basis van steekproef) en het jaarplan riolering. Na de winterperiode wordt vorstschade aan asfaltverharding opgenomen. |
| Kwaliteit | Op basis van een inspectie in 2021 (Antea) is het onderhoudsniveau B. De kwaliteit voldoet daarmee aan de vastgestelde norm. Asfaltverhardingen scoren gemiddeld iets beter dan elementenverhardingen. |
| Budget | € 2.666.000, waarvan € 1.541.000 directe onderhoudslasten. |
| Conclusie | De wegen voldoen aan het gewenste onderhoudsniveau en het werkbudget is voldoende om dit niveau te behouden. |
| Product | Openbare verlichting binnen en buiten de bebouwde kom. |
| Omvang | Circa 8.700 lichtmasten. |
| Beleid | De verlichtingsinstallatie wordt regelmatig onderhouden. Het onderhoud richt zich met name op herstel van schades en gebreken en het herstellen van niet brandende lampen. Gevaarlijke situaties worden met spoed hersteld, regulier herstel vergt maximaal 30 werkdagen. |
| Uitvoering | Herstel van uitgevallen lampen en schades gebeurt op basis van meldingen. Eén keer per jaar vindt een algehele controle plaats. Grootschalige vervanging van armaturen en masten (einde levensduur) is niet in het onderhoudsbudget inbegrepen. Indien dit noodzakelijk is worden hiervoor separaat volgens het O&O principe middelen geraamd. |
| Kwaliteit | Inmiddels bestaat 99% van de lampen uit energiezuinige LED verlichting met een lange levensduur. De verwachte uitval is daarom gering. In 2019 is er een beheerplan opgesteld met advies voor vervanging van masten en armaturen (kapitaalgoederen). De piek in vervangingen komt in 2030. Op korte termijn zijn hiervoor geen extra middelen benodigd. |
| Budget | Regulier onderhoud € 92.400, energielasten € 183.000. |
| Conclusie | De openbare verlichting is kwalitatief in goede staat en voorzien van energiezuinige en duurzame LED lichtbronnen. Op korte termijn is geen grootschalige renovatie nodig. Medio 2030 wordt er een grootschalige renovatie verwacht. De middelen hiervoor moeten separaat geraamd worden. |
| Product | Openbaar groen |
| Omvang | 160 hectare |
| Beleid | CROW-norm B, sober en veilig. Met deze norm wordt achterstallig onderhoud voorkomen, is het risico op schadeclaims beperkt en is er geen sprake van kapitaalvernietiging. |
| Uitvoering | Het onderhoud gebeurt veelal cyclisch. Herinrichtingen en reconstructies worden waar mogelijk gecombineerd met groot onderhoud aan het groen en de aansluitende verharding. Denk hierbij aan het vervangen van bomen of het opnieuw inrichten van een beplantingvak. |
| Kwaliteit | Uit de halfjaarlijkse beleidsschouwen blijkt dat de kwaliteit van de openbare ruimte voldoet aan het onderhoudsniveau B. Daarnaast wordt ongeveer 6 keer per jaar ambtelijk een schouw uitgevoerd en ook daaruit blijkt dat het groen in de openbare ruimte voldoet aan de gestelde kwaliteitsnormen. |
| Budget | € 1.624.000. |
| Conclusie | Het openbaar groen voldoet aan het gewenste onderhoudsniveau en het werkbudget is voldoende om dit niveau te behouden. |
| Product | Bermen en sloten |
| Omvang | 590 km wegberm en 230 km bermsloten |
| Beleid | Wegbermen hebben primair een civieltechnische en verkeerskundige functie maar lenen zich over het algemeen goed voor ecologisch beheer. Het behouden en versterken van biodiversiteit is een leidend thema; het beheer van bermen, oevers en watergangen bepaalt voor een groot deel de natuurwaarden daarvan. De natuurwaarden in met name de bermen worden ook vaak beïnvloed door het beheer van de aangrenzende oever en watergang. |
| Uitvoering | Ecologisch beheer voor bermen die daarvoor in aanmerking komen en in zoverre daar de middelen beschikbaar voor zijn. |
| Kwaliteit | Een aantal aangegeven bermen wordt nu ecologisch onderhouden. Dit aantal zal komende jaren waar mogelijk worden uitgebreid. |
| Budget | € 197.000 |
| Conclusie | De bermen en sloten voldoen aan het sobere en veilige onderhoudsniveau en het werkbudget is voldoende om dit niveau te behouden. Optimaal ecologisch onderhoud voor verhogen van de biodiversiteit is niet mogelijk met het huidige budget. |
| Product | Rioleringen met bijbehorende voorzieningen |
| Omvang | 159 km drukriolering en 310 km vrijvervalriolering |
| Beleid | NEN3398, sober en veilig. Met deze norm wordt achterstallig onderhoud voorkomen, is het risico op schadeclaims beperkt en is er geen sprake van kapitaalvernietiging. |
| Uitvoering | De gemeente zorgt dat het rioolstelsel goed functioneert, over voldoende capaciteit beschikt en redelijkerwijs zo min mogelijk overlast veroorzaakt. Bij de inrichting van het rioolstelsel wordt rekening gehouden met de klimaatverandering. Er is aandacht voor scheiding van hemel- en afvalwater, gecombineerd met klimaatadaptie. |
| Kwaliteit | De gemeente beheert haar rioolstelsel conform de Wet Milieubeheer, de Waterwet, de Wet op de Informatie-uitwisseling Ondergrondse Netten (WION) en de Europese Kader Richtlijn Water. De middelen zijn afgestemd op het GRP 2018-2022. Dit GRP wordt in 2022/2023 geactualiseerd en vervangen door het GWP 2023 t/m 2027. Het GWP zal onderdeel worden van de omgevingsvisie en te zijner tijd op kunnen gaan in het omgevingsplan. Om tegenstrijdigheden te voorkomen worden in het GWP alleen die zaken besproken die specifiek van toepassing zijn op het gebied van stedelijk water en riolering. Het streven is dat klimaatbestendig inrichten in 2020 al normaal is zodat Nederland in 2050 klimaatbestendig is ingericht. In het GWP wordt met deze aspecten rekening gehouden. |
| Budget | € 2.962.000, volledig kostendekkend. Tarief 2023 kleinverbruik: € 172,00. Gemiddeld volgens COELO (2022): € 207,00. |
| Conclusie | De rioleringen voldoen aan het gewenste onderhoudsniveau en het werkbudget is voldoende om dit niveau te behouden. |
| Product | Gemeentelijke gebouwen |
| Omvang | Circa 60 gebouwen |
| Beleid | Er wordt minimaal correctief, veilig en doelmatig onderhoud uitgevoerd. Hiermee wordt achterstallig onderhoud voorkomen. |
| Uitvoering | In het plan wordt rekening gehouden met een cyclische meerjarenplanning. In de praktijk wordt daar een visuele of technische inspectie aan toegevoegd. |
| Kwaliteit | De huidige werkwijze leidt niet tot klachten van gebruikers. Er is geen sprake van achterstallig onderhoud. |
| Budget | € 772.000 voor niet-jaarlijks onderhoud, overschotten blijven beschikbaar via reserve gebouwenbeheer (€ 582.000 per 1 januari 2023) |
| Conclusie | De gemeentelijke gebouwen voldoen aan het gewenste onderhoudsniveau en het werkbudget is voldoende om dit niveau te behouden. Aanpassingen aan de eisen van de tijd vallen niet onder dit budget. |
| Product | Civieltechnische kunstwerken |
| Omvang | Circa 63 civiele kunstwerken |
| Beleid | Er wordt minimaal correctief, veilig en doelmatig onderhoud uitgevoerd. Hiermee wordt achterstallig onderhoud voorkomen. |
| Uitvoering | In het plan wordt rekening gehouden met een cyclische meerjarenplanning. In de praktijk wordt daar een visuele of technische inspectie aan toegevoegd. |
| Kwaliteit | De huidige werkwijze leidt niet tot klachten van gebruikers. Er is geen sprake van achterstallig onderhoud. |
| Budget | Jaarlijks onderhoudsbudget € 116.000. |
| Conclusie | De civiele kunstwerken voldoen aan het gewenste onderhoudsniveau en het werkbudget is voldoende om dit niveau te behouden. Vervangingen vallen niet binnen dit budget, groot onderhoud wel. |
| Product | Bomen |
| Omvang | 15.500 bomen binnen de bebouwde kom (ongeveer 30.000 bomen in totaal) |
| Beleid | Er wordt nu nog een reactief beleid gevoerd; gevaarlijke situaties worden opgelost. Het boomvervangingsplan is on hold gezet; het bomenbeleid wordt onderdeel van de nog op te stellen groenstructuurvisie. |
| Uitvoering | Bomen binnen de bebouwde kom worden gecontroleerd op basis van VTA (Virtual Tree Assesment). Risicobomen (die uit de VTA naar voren komen) worden jaarlijks gecontroleerd. De bomen binnen de bebouwde kom worden eens per 5 jaar gesnoeid en geschouwd. Bomen in het buitengebied worden om de 8 jaar gesnoeid. |
| Kwaliteit | De kwaliteit van de bomen is over het algemeen goed. Overlast gevende bomen worden meestal direct behandeld, gesnoeid of verwijderd. Problemen ontstaan vooral in de bestrating als gevolg van worteldruk. |
| Budget | € 169.000 voor bomen en heesters (exclusief uren eigen dienst) |
| Conclusie | Er is op dit moment achterstand in het onderhoud. Dit betreft met name de bestrating daar omheen. Ook is er achterstand in het buitengebied met snoeien (door veel dood hout en dode bomen als gevolg van de droogte van de laatste jaren). |
| Product | Sportvelden |
| Omvang | 25 sportvelden |
| Beleid | In 2019 is er door ASC Sports & Water een MJOP (meerjarenonderhoudsplan) opgesteld en dit MJOP is vastgesteld. Er is voor de komende 30 jaren inzicht in de vervangingsvraag en groot onderhoud. |
| Uitvoering | In het MJOP zijn de werkzaamheden en kosten middels een meerjarenplanning inzichtelijk gemaakt. Planmatig beheer voorkomt achterstallig onderhoud en miscommunicatie en draagt bij aan een consistent beheer. Dit planmatig beheer wordt onder andere ondersteund door een digitaal logboek. Hierin registreren de medewerkers van de gemeente de uitgevoerde werkzaamheden per veld en kunnen verenigingen hun zelfwerkzaamheid registreren en zichtbaar maken voor de gemeente. |
| Kwaliteit | De kwaliteit van de sportvelden voldoet aan het onderhoudsniveau B. |
| Budget | Structureel onderhoudsbudget is € 126.000 (exclusief uren eigen dienst) |
| Conclusie | Op dit moment voldoen de sportvelden aan de gestelde kwaliteitseisen. Er is echter geen structureel geld beschikbaar om de velden te onderhouden, de kwaliteit van de velden is daarom afhankelijk van de beschikbaar gestelde middelen (via kaderscans). |