Geachte leden van de gemeenteraad,
Het jaar 2022 was een enerverend jaar. Het was het jaar waarin we werden verlost van de greep van de corona pandemie, het jaar waarin de oorlog in de Oekraïne uitbrak en we werden geconfronteerd met stijgende energieprijzen, maar ook het jaar van de gemeenteraadsverkiezingen. Op 14, 15 en 16 maart ging bijna 70% van onze inwoners om haar stem te laten horen. Het was daarmee ook het jaar van de overgang van het coalitieakkoord “Duurzaam verder” naar het coalitieakkoord “Met daadkracht, in vertrouwen”. Aan acties uit beide akkoorden is (door)gewerkt. Met dit jaarverslag geven wij u inzicht in het financiële en beleidsmatige resultaat van de begroting 2022.
Het overgangsjaar: uitvoering van acties in roerige tijden
We leven in een roerige tijd. De maatschappelijke opgaves die op ons af komen zijn groot en complex. Het coalitieakkoord vormt de basis voor de activiteiten die we oppakken om deze maatschappelijke opgaven ook in Rijssen – Holten het hoofd te bieden. Dit doen we niet alleen, maar samen met onze inwoners, maatschappelijke partners en ondernemers. De acties waar de komende vier jaar aan wordt gewerkt vanuit het coalitieakkoord “Met daadkracht, in vertrouwen” zijn opgenomen in een concreet actieprogramma en een bestuursagenda, waardoor u als gemeenteraad (nog) meer zicht hebt op de planning en prioritering. In deze inleiding vindt u een beknopt overzicht van de acties waaraan in 2022 is gewerkt.
- We stemmen onze gemeentelijke dienstverlening af op de behoeften uit de samenleving en zetten extra in op digitalisering zodat onze (online) informatie begrijpelijk en toegankelijk is;
- We hebben onderzoek gedaan naar mogelijke nieuwe locaties voor SG De Waerdenborch in Holten. De meest passende locaties zijn uitgewerkt in een locatiestudie;
- Vanuit de brede transformatieopgave (voorheen bezuinigingsopdracht) binnen het sociaal domein wordt gewerkt aan verschillende projecten, waaronder Jouw Ingebrachte Mentor (JIM). De JIM-aanpak heeft als doel uithuisplaatsingen te voorkomen;
- Samen met lokale partners hebben wij het Lokaal Preventie Akkoord opgesteld. Gezamenlijk werken wij aan acties rondom (het voorkomen van) overgewicht, problematisch alcoholgebruik en roken;
- We hebben een woon-zorgvisie opgesteld met bijbehorend afwegingskader voor nieuwe woonzorginitiatieven. Dit biedt ons de mogelijkheid om meer gefundeerd te sturen en te stimuleren;
- Vanaf 2021 voeren we als gemeente de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW) lokaal uit. Met ingang van 2022 zijn ook de medewerkers ‘nieuw beschut’ in gemeentelijke dienst aangesteld. Dit conform de CAO ‘Aan de slag’. In 2022 hebben we zelfs meer plaatsen ingevuld dan de landelijke taakstelling van ons verwacht;
- We hebben een nieuw beleidsplan “Armoede en Schulden” vastgesteld;
- We kijken naar mogelijkheden om speciaal onderwijs in Rijssen – Holten aan te bieden. Het lokaal aanbieden van dit type onderwijs is de meest efficiënte manier om de oplopende kosten binnen het leerlingenvervoer te beperken;
- We hebben gewerkt aan een actuele visie op bedrijventerreinen en een omgevingsvisie buitengebied;
- We hebben flinke vorderingen gemaakt in de voorbereiding van grote woningbouwplannen in onze gemeente, waardoor Opbroek Oost en het Enkcoterrein in 2023 kunnen worden vastgesteld. Het juridische deel van de werkzaamheden is hiermee afgerond;
- Op 1 januari 2024 treedt de Omgevingswet in werking. De implementatie van de Omgevingswet is binnen onze organisatie in volle gang. De Omgevingswet is de basis voor een samenhangende benadering van de fysieke leefomgeving;
- We werken aan de uitvoering van de duurzaamheidsvisie, dragen bij aan klimaatadaptatie en denken na over de mogelijkheden voor opwekken van duurzame energie. Ook onze inwoners voelen zich betrokken bij dit thema. Groen Doen is een initiatief van inwoners en ondernemers uit Rijssen – Holten dat zich focust op energie besparen en energie opwekken;
Corona en andere crises
Ondertussen hebben we te maken met verschillende crises die zowel ons, als gemeentelijke organisatie, als onze inwoners, ondernemers, verenigingen en instelling raken. De afgelopen jaren waren dit de coronacrisis, de woningbouwcrisis en de klimaatcrisis. In 2022 kwamen hier de stikstofcrisis, de oorlog in de Oekraine en de energiecrisis bij.
De corona pandemie hebben we inmiddels grotendeels achter ons gelaten. Al zijn de naweeën nog steeds voelbaar. Het corona actieplan, waarmee de samenleving werd ondersteund, is in 2022 afgerond. Hoe de resterende middelen worden ingezet, wordt in 2023 bezien. De coronacrisis liep echter nog maar net op zijn einde toen in februari 2022 de oorlog in de Oekraïne uitbrak. Daarmee was de volgende crisis alweer geboren. De oorlog zorgde voor een grote toestroom van vluchtelingen, naar Europa, naar Nederland en daarmee ook naar Rijssen – Holten. De samenleving van Rijssen – Holten heeft grote veerkracht getoond door het opnemen en ondersteunen van grote groepen vluchtelingen. Vluchtelingen die veelal nog steeds in onze gemeente woonachtig zijn, in gemeentelijke opvanglocaties of bij particulieren. Na de zomer van 2022 stegen de gas- energieprijzen vervolgens naar recordhoogten. Om inwoners die financieel in de knel dreigden te raken te ondersteunen, hebben we de regeling “Bijdrage energiekosten 2022” vastgesteld. Dit als extra ondersteuning bovenop de landelijke regelingen.
Om de woningbouw te versnellen hebben we als gemeente de Woondeal Overijssel mede ondertekend. Met een programma van 1.800 woningen hopen we een bijdrage te leveren aan het beschikbaar krijgen en houden van voldoende woningen voor onze inwoners. Al zet de uitspraak van de Raad van State dat er geen sprake meer is van wettelijke vrijstelling van uitstoot van stikstof in de bouwfase wel een rem op deze versnelling. Wat betreft de verdere ontwikkelingen rondom stikstof zijn en blijven wij als gemeente afhankelijk van landelijk en provinciaal beleid. Wel beseffen we ons terdege dat het landelijke stikstofdossier grote impact heeft op de agrarische sector in onze gemeente. Daarom kijken we samen met sector naar lokale kansen en mogelijkheden om deze ondernemers perspectief bieden.
Financieel resultaat
Het gerealiseerde financiële resultaat over 2022 is € 6.973.000. Hiervan wordt na raadsbesluit € 1.677.000 bestemd voor budgetoverheveling en € 3.278.000 bestemd voor storting in bestemmingsreserves. In de jaarrekening is tot in detail te vinden waar het geld aan is uitgegeven en waar overschrijdingen en onderschrijdingen zijn geweest. Vanzelfsprekend proberen we zo goed mogelijk te begroten waardoor het resultaat van de jaarrekening zo beperkt mogelijk is. Dat projecten of acties anders lopen dan van te voren gepland is echter niet geheel te voorkomen. Bovengenoemde onverwachte gebeurtenissen zijn hier mede de oorzaak van. Uiteraard blijven we wel scherp op planning en prioritering.
Door naar 2023
Aan het eind van 2022 staan we voor een uitdagend 2023. Er liggen grote maatschappelijke opgaven die onze aandacht en inzet vragen, over de middelen die we ontvangen vanuit het Rijk is nog geen zekerheid en ook binnen het sociaal domein zijn verschillende ontwikkelingen gaande die van invloed zijn op de gemeentelijke financiën. Kortom: we kunnen de mouwen weer opstropen. We blijven in 2023, onder leiding van zowel een nieuwe burgemeester als een nieuwe gemeentesecretaris, samen werken aan een mooie, veilige, financieel gezonde gemeente Rijssen-Holten.
Het college van burgemeester en wethouders
| Resultaat 2022 | € 6.973.000 V | |
| Resultaatbestemming van niet bestede gelden uit september- en decembercirculaire en uit lokale middelen. Toe te voegen aan bestemmingsreserves |
€ 3.278.000 V | |
| Bestrijding energiearmoede | € 2.370.000 V | |
| Energietoeslag 2023 | € 744.000 V | |
| Toegankelijkheid verkiezingen & aanpassing software burgerlijke stand | € 5.000 V | |
| Bijzondere bijstand (aanvullende maatregelen energierekening) | € 52.000 V | |
| Breed offensief (processen stroomlijnen arbeidsbeperkten aan het werk) | € 10.000 V | |
| Jeugdzorg restant hervormingsagenda | € 7.000 V | |
| Uitvoeringskosten bbz | € 6.000 V | |
| Decentralisatie en integratie-uitkeringen versterken sociale basis | € 23.000 V | |
| Decentralisatie en integratie-uitkeringen gezond in de stad | € 18.000 V | |
| Sociaal domein (restant) | € 43.000 V | |
| Budgetoverheveling 2022 naar 2023 wegens jaargrensoverschrijdende werkzaamheden (conform besluit van 25 mei 2023). Toe te voegen aan de bestemmingsreserve budgetoverheveling |
€ 1.677.000 V | |
|
Overige afwijkingen van de begroting |
€ 2.017.000 V | |
| Vrijval voorziening wethouderspensioenen wegens verhoging van de rekenrente | € 657.000 V | |
| Jeugd, door een toegenomen beroep op de voorzieningen is het budget overschreden. | € -924.000 N | |
| Leerlingenvervoer heeft een overschrijding van het budget door een indexatie van tarieven | € -150.000 N | |
| Wmo-begeleiding heeft een overschrijding door indexatie van tarieven | € -184.000 N | |
| Afwikkeling Soweco levert een voordeel op | € 899.000 V | |
| Grexen laten een voordeel zien door vrijval van voorzieningen en winstnemingen | € 605.000 V | |
| Bouwleges vallen hoger uit door enkele grote bouwaanvragen | € 208.000 V | |
| Extra uitkering uit gemeentefonds | € 228.000 V | |
| Hogere WOZ inkomsten en overige inkomsten | € 500.000 V | |
| Lagere uitgaven aan software en ict-uitwijkvoorzieningen | € 190.000 V | |
| Diversen | € 11.000 N |